به نقل از «مهر»

امام باقر (ع) بنیانگذار نهضت علمی و فرهنگی

تاریخ انتشار: ۲۳ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۰۷۵۹۶

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حمید احمدی رئیس کمیته فرهنگی آموزشی اربعین در یادداشتی که در اختیار خبرنگار مهر قرار داده است به فعالیت‌های علمی امام محمدباقر (ع) به عنوان بنیانگذار نهضت علمی و فرهنگی به مناسبت اول ماه رجب سالروز ولادت این امام پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

امام محمد باقر علیه السلام در دوران استبدادی و ظالمانه مروانیان از سال ۹۵ تا سال ۱۱۴ هجری امامت شیعیان را عهده دار بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بعد نهضت خونین و الهی عاشورا، امام سجاد علیه السلام با استفاده از فرصت‌های ایجاد شده، رغم همه تنگناها جبهه فرهنگی و علمی را گشود تا اندیشه و ارزش‌های مکتب اهل بیت علیهم السلام بسط و تعمیق یابد. امام باقر علیه‌السلام در ادامه این نهضتی که بعد عاشورا با جهاد تبیین امام سجاد علیه السلام آغاز شده بود، با تلاش و جهاد علمی با تربیت نخبگان به تقویت بنیه‌های معرفتی اندیشه و فرهنگ شیعه پرداخت.

شخصیت فرهیخته علمی و اندیشمند از مردان و زنان از ملیت‌های مختلف را از شاگردان و تربیت شدگان آن حضرت نام برده اند.

مرجعیت علمی امام در جامعه اسلامی تا بدانجا بود که جمعی از اندیشمندان از پیروان مذاهب اسلامی او را به دلیل وسعت دانش و علمش می‌ستودند و برای تعلیم به نزدش می‌رفتند.

انبوه روایات در زمینه‌های فقه، اعتقادات و دیگر علوم اسلامی که از محدثان شیعه و اهل سنت بر جای مانده، گواه مقام و منزلت و تلاش بی وقفه حضرت است.

اوج گیری فعالیت علمی و فرهنگی امام باقر علیه‌السلام به تناسب ضرورتی بود که شیعیان و جامعه بدان نیاز داشتند. چون جامعه پهناور اسلامی آن روز در اوج فرقه گرایی و افراطی‌گرایی و تفریط گرایانی قرار داشت که همه موجودیت اندیشه و هویت اسلامی را تهدید می‌کرد.شیعه در چنین اوضاعی لازم بود هویت فرهنگی خویش را به درستی و دقت تمام تعین بخشد.

از سوی دیگر، هجوم اندیشه‌ها و آرای جدید از مکاتب غیر اسلامی به دلیل باز شدن مرزهای کشورهای بزرگ و صاحب فرهنگ و پیشینه تمدنی و ادیان مختلف -به دلیل فتوحات و ارتباطات گسترده و چه به سبب جاذبه‌های دینی، فرهنگی، علمی، اقتصادی و بازرگانی جهان اسلام - امام و همه نخبگان دینی و فرهنگی را واداشت به ایمن سازی فکری جامعه و مسلمانان همت بگمارند.

امام علیه‌السلام با درک این شرایط و ضرورت با ژرف‌اندیشی، برای هویت بخشی به شیعیان و دفاع از اندیشه اسلامی در مقابل جریان‌های جدید غیر دینی، التقاطی، الحادی و انحرافی، نهضتی علمی و فرهنگی را بنیان نهاد. پیش نیاز آن ایجاد سرمایه انسانی وارسته و اندیشمندی بود که تأسیس مدرسه فقه و حدیث و کلام را ضروری ساخت تا در آن اندیشمندان بزرگی تربیت شوند. که با تدبیر امام توفیق حاصل شد و شخصیت‌های بزرگی از اهل فکر و دانش تربیت شدند. از جمله ایشان:

•زرارة بن اعین ممتازترین شاگرد امام باقر علیه السلام که از برجسته‌ترین متکلمان و محدثان و فقیهان و از رهبران بزرگ دینی در عراق بود و از تدوین کنندگان مکتب حقوقی شیعه به شمار می‌رود.

•محمد بن مسلم بن ریاحی الطائفی از معتمدترین و موفق‌ترین شیعیان در عراق و راوی هزاران حدیث از امام است. او در کنار علم حدیث در حقوق و قضا نیز تبحر و دانش فراوان داشت.

ابوبصیرلیث البختری فقیه بزرگ، کمیت اسدی شاعر نامدار و برجسته شیعی و ابوحمزه ثمالی، از فقیهان و محدثان و عارفان بزرگ شیعه، از جمله تربیت شدگان این مدارس فکری و علمی امام هستند.

در کنار این جهاد و تلاش ایجابی، مبارزه و نفی و نقد اندیشه‌های انحرافی و توجیه‌گر وضیعت ناهنجار و ظالمانه حکومت و فرقه‌ها همانند قدریه و مرجئه و غلات و مهدویت دروغین و عالمان وابسته و متملق همراه با نفی مشروعیت حکومت پرداخت.** مبارزه با افراط و تفریط رویکرد حضرت در عرصه دانش و فرهنگ بود که منجر به شکل گیری نهضت بزرگ فرهنگی و علمی عصر امام صادق علیه‌السلام شد و هویت فرهنگی و حقوقی و اجتماعی شیعیان به کمال رسید و به صورت روشن از سایر نحله ها و جریان‌ها و مذاهب و فرق جدا گردید.

در کنار این تلاش عظیم، هوشمندانه با اتخاذ تقیه به عنوان استراتژی حفظ اقلیت و سپر امنیتی برای شیعیان- با توجه به جریان تندروی که از سوی برخی گروه‌های شیعی در حال شکل گیری بود-، همراه با دفاع عقلانی از اندیشه و مکتب اهل بیت علیهم السلام به حفظ و بسط فرهنگ و مکتب اهل بیت علیهم السلام پرداخت و موجب گسترش پهنه جغرافیایی و تعداد شیعیان شد و در این راه موفق گردید نهضتی بزرگ را با تربیت سرمایه انسانی والا و ارزشمند و اتخاذ راهبرد درست بنا نهد و بسط دهد و با تولید اندیشه و گسترش فرهنگ، در مانایی مکتب اهل بیت علیهم السلام سهم بسزایی و نقش محوری داشته باشد.

الَسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْباقِرُ بِعِلْمِ اللّهِ

الَسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْفاحِصُ عَنْ دِینِ اللّهِ

الَسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْمُبَیِّنُ لِحُکمِ اللّهِ

کد خبر 5992703 سمانه نوری زاده قصری

منبع: مهر

کلیدواژه: حجت الاسلام حمید احمدی امام محمد باقر ع شیعیان قرآن قرآن کریم فعالیت های قرآنی انقلاب اسلامی ایران نشست علمی آیت الله مصباح یزدی معرفی کتاب اربعین 1403 ماه رجب مرکز طبع و نشر قرآن کریم آیت الله خامنه ای اعمال ماه های سال آیت الله هاشمی علیا مکتب اهل بیت علیهم السلام باقر علیه السلام علمی و فرهنگی امام باقر باقر ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۰۷۵۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دعوت شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی قم برای شرکت در مراسم تشییع پیکر مطهر شهدای گمنام

در اطلاعیه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی قم  آمده است:بار دیگر رجعت سردارانِ عشق و غربت، رایحه روحانی شهادت و شمیم خوش شهیدان بی‌نام و بی‌نشان، این ایستاده‌ترین افتادگان برخاک و سفیران افلاک، در تقارن با سالروز شهادت امام جعفر صادق علیه السلام، شهرمان را آغشته به عطر کربلا نموده و پرچم شکوه‌شان بر دل‌های عاشقان به اهتزاز در آمده است.
شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، از مردم عزیز، انقلابی و شهیدپرور استان قم دعوت می‌نماید، تا با حضور در آیین تشییع پیکر مطهر دو شهیدگمنام (از کربلا تا جمکران در آغوش امام)، در روز جمعه ۱۴ اردیبهشت، مصادف با شب شهادت رئیس مکتب، امام صادق علیه السلام، بار دیگر پیوند و پیمان ابدی خود با آرمان سرخ و عاشورایی شهدا و اعلام آماده باش محضر قطب عالم امکان حضرت بقیه الله الاعظم ارواحنا لتراب مقدمه الفداء را اعلام نمایند. 

زمان: روز جمعه چهاردهم اردیبهشت، ساعت ۱۶:۳۰ 
مکان: انتهای بلوار پیامبر اعظم (ص) - میدان آل یاسین به سمت مسجد مقدس جمکران

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم